معاملات بر پایه CFD
در این مقاله سعی برآن است که معاملات CFD را مورد بحث قرار دهیم. استقبال از معاملات کاغذی در بورس ها در سال های اخیر و جلب توجه سرمایه گزاران و معامله گران کوچک تر به این بازارها باعث شد که سازوکاری به غیر از مشتقات آتی و اختیار و بر پایه همان تعاریف در بازار و به شکل OTC بنا نهاده شود.
وجود شرایط و قوانین پیچیده حاکم بر بورس، نهادهای خارج از بورس را تشویق به پایه گذاری قراردادهای CFD نمود تا مشتقات را با شاکله ای ساده تر برای معامله گران ارائه نمایند و به نوعی این بازارها را برای مشتریان خود شبیه سازی کنند.
قراردادهای CFD
CFDنا به تعریف به قراردادهای تغییرات یا نوسان اطلاق می شود. دارنده ی این قرارداد الکترونیکی از نوسان مثبت یا منفی حاصل از این قرارداد، یا مشتق مالی که در حقیقت از دارایی پایه یک سهم، ارز یا کالا در بورس های جهانی مشتق شده است، به نفع خود استفاده می کند و با پذیرش ریسک نوسان آتی آن دارایی پایه، در موقعیت خرید یا فروش CFD قرار گرفته است و در جریان نوسان مذکور منتفع یا متضرر می گردد.
اما از منظر دیگر، قراردادی است که بین یک بازارساز و عده ای از مشتری ها منعقد می شود. بازار ساز که ممکن است یک کارگزار هم باشد، موظف است که سکوی معاملاتی و قیمت های لحظه ای بازار مورد نظر را در اختیار مشتریان قرار می دهد و به صورت آنلاین خدمات خرید و فروش را برای مشتریان مهیا نمایند و مشتریان نیز از طریق پایانه الکترونیکی-اینترنتی خود اقدام به خرید و فروش به نسبت اعتبار خود نزد بازارساز نمایند.
بازارسازها، شرکت ها و سرمایه گذارانی هستند که با اخذ مجوزهای لازم اقدام به تدارک سیستمی می نمایند وطی آن به شبیه سازی بازار های سهام، ارز، کالا و غیره می پردازند و با ارائه CFD برای مشتریان خود، محیطی مجازی را فراهم می نمایند تا آنها بتوانند در بازارهای بورس و بر اساس قیمت های واقعی یک دارایی پایه، خرید و فروش نمایند.
لذا CFD یک مشتق مالی است که:
ممکن است از بازار های spot ،Future و غیره مشتق شده باشد که قابل معامله در بورس نیست .بلکه به صورت OTC و تنها از طریق الکترونیکی قابل معامله است. CFD ها ابتدا برای معاملات سهام در بازارهای آمریکا و اروپا راه اندازی گردید و سرمایه گذاران می توانستند بدون خرید سهام و پرداخت بهای پایه آن، از نوسانات سهام سود حاصل کند. اما در حال حاضر قراردادهای CFD به تمامی بازارهای جهانی از جمله ارز، فلزات، کالا، نفت و انرژی تعمیم پیدا کرده است و شرکت های بازارساز زیادی در این عرصه فعالیت دارند. میزان معاملات در بازارهای CFD با گسترش شبکه اینترنت در جهان رو به افزونی گذاشت و اکنون از گردش مالی بالایی برخوردار است.
عملکرد CFD ها و بازارسازها
در مورد معاملات با CFD این نکات مطرح است که:
- بازارسازها چگونه کار می کنند؟
- و رابطه متقابل آنها با بورس و مشتری چگونه است؟
- و چه نهادی بر عملکرد آنها نظارت می کند؟
این بازارسازها همان تابلوی قیمت بورس را برای مشتریان خود منعکس می نمایند و نه تنها کارگزار در معاملات بورس را ایفا می کنند بلکه مانند اتاق پایاپای بورس نقش خریدار را در برابر مشتریان فروشنده خود و نقش فروشنده را در برابر خریداران ایفا می کنند. به این ترتیب یک شناوری قیمت در معاملات الکترونیکی جهانی و به شکل 24 ساعته ایجاد خواهد شد.
این معاملات الکترونیک در خارج از بورس انجام می شود و نظارتی از جانب بورس ها بر حسن انجام آن ها نمی باشد .اما نباید فراموش کرد که تعدد این شرکت ها و گسترش آنها در جای جای دنیا و 24 ساعته بودن معاملات در آنها، کمتر جای شبه ای در دستکاری قیمت ها و یا عملی خلاف منافع مشتری ها باقی می گذارد.
نکات مهم بازارسازها
این دو نکته را باید در این زمینه مدنظر داشت:
اول اینکه گاهی برخی از محدودیت ها به لحاظ ارتباط و یا نحوه ی خرید و فروش در نوسانات شدید و پاره ای کاستی ها وجود دارد که ممکن است درصدی از خطا را در معاملات الکترونیکی باعث گردد.
دوم اینکه انتخاب این بروکرها یا بازارساز ها نیز نیازمند مطالعه و اشراف بر اعتبار و تائید شدگی آنهاست.
شرکت های معتبر فعال در این وادی دارای مجوزهای قانونی و تحت نظارت های نهادها رسمی و نیمه رسمی چون اتحادیه ها، بانک های بزرگ و غیره می باشند.
مطلب دیگر در مورد درآمد این شرکت ها و چگونگی پوشش ریسک خود است. یعنی چنانچه سود و ضرر حاصل از معاملات مشتریان در برهه ای از زمان برآیند خنثی نداشته باشد و به طریقی باشد که بازارساز را مجبور به اعطای سود به مشتریان کند، چگونه باید تامین هزینه نمایند.
اولا درآمد این شرکت ها از مابین التفاوت بین بهای خرید و فروش، قراردادها و بعضا دریافت کمیسیون دریافت می شود که مقداری از آن نیز ممکن است صرف پوشش ریسک گردد. اما این شرکت ها در آمار و محاسباتی که برای خود دارند، هرگاه نزدیک به بالانس مالی ناشی از عدم تهاتر سود و زیان مشتری می گردند. اقدام به پوشش ریسک از طریق خرید یا فروش قراردادهای مربوطه در بورس می نمایند و به این ترتیب از ضرر احتمالی خود جلوگیری خواهند کرد.
انواع شرکت های بازارساز
گفتنی است که شرکت های بازارساز دارای انواع و درجه بندی مختلف مالی و اعتباری هستند. برخی از این شرکت ها خود یک زیر کارگزار محسوب شده و معاملات بزرگتری را در بورس برای مشتریان رقم می زنند. با وجود چارچوب کلی قوانین و مقررات که شرکت های مزبور تابع آن هستند، به لحاظ جزئیات کاری دستورالعمل های متفاوتی را ارائه می دهند و مشتریان می باید دقیقا از شرایط و اعتبار این شرکت ها و سازگاری آن با نوع سرمایه گذاری خود اطمینان حاصل نمایند.
